Kritiek krijgen is voor heel veel mensen lastig. Dit komt in de eerste plaats omdat het wordt gezien als bedreigend en/of afgewezen worden, we maken het vaak groter in ons brein en zijn dan ook geneigd volop in de verdediging te schieten. Dat kan meerdere oorzaken hebben. Je bent het niet eens met de kritiek of feedback die je krijgt en/of de wijze waarop de kritiek wordt gegeven, of je vindt het gewoon ronduit lastig om te erkennen dat je fout zit. Deze verwerking van informatie, omgaan met kritiek, is voor de ene persoon eenvoudiger dan voor de ander. Ben je onzeker van inborst, dan komt kritiek vaak stukken heftiger bij je binnen. Ook hierin zie je de ‘vecht-of-vlucht’ reactie terug.
Adem in, adem uit
Het is verstandig om voordat je reageert op kritiek/feedback, even diep adem te halen. Laat de woorden op je inwerken, alvorens je vanuit je eerste impuls reageert. Hiermee pak je de regie terug over de situatie. Want doordat je ademhaling en hartslag verhoogd zijn, is het vooral zaak om de controle weer terug te pakken. Als je rustig ademhaalt kalmeer je, waardoor je uit de ‘vecht-of-vlucht’ modus komt. Door het eerst even op je te laten inwerken, en dit ook kenbaar te maken, claim je ruimte. Geef aan tegen de persoon die feedback geeft dat je de kritiek even een plekje moet geven, erover na gaat denken, en er snel op terug gaat komen.
Als je rustig ademhaalt kalmeer je, waardoor je uit de ‘vecht-of-vlucht’ modus komt. Door het eerst even op je te laten inwerken, en dit ook kenbaar te maken,
claim je ruimte. Geef aan tegen de persoon die feedback geeft dat je de kritiek even een plekje moet geven, erover na gaat denken, en er snel op terug gaat komen.
Maar hoe moet het dan wél?
Gebruik LSD
Het is natuurlijk vanzelfsprekend dat je dan ook terug gaat komen op de eerder gehoorde kritiek. Daarbij is het vooral belangrijk te voorkomen dat er ‘ruis op de lijn’ komt. Vandaar dat het gebruik van LSD (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen), van groot belang is. Luister goed wat er gezegd wordt, vat het kort maar krachtig samen, ga dus niet papegaaien! Door samen te vatten weet jouw gesprekspartner zeker dat je het hebt begrepen en dat je hem of haar ‘hoort’.
Als daarna nog niet alles duidelijk voor je is, vraag vooral door! Zo voorkom je misverstanden en blijft de communicatie helder en transparant.
Omgaan met kritiek
Zie het niet als persoonlijke aanval Door de feedback niet als een persoonlijke aanval te zien, want het feit dat deze persoon investeert om jou iets mee te geven, kun je natuurlijk ook zien als constructief. Niemand is te oud om te leren en uiteraard is het wel zo dat het de toon is die de muziek maakt, is er juist veelal geen opzet om jou onderuit te halen, maar om je juist te laten groeien. Ga dan ook uit van het goede in de mens zonder direct je hakken in het zand te zetten. Door een stukje waardering te geven aan degene die je feedback geeft, want kritiek geven is ook niet makkelijk, zal je zien dat je op een verbindende wijze met elkaar kunt
communiceren. Wees vooral eerlijk. Vind jij de kritiek redelijk? Of onredelijk? Ongeacht wat hiervan de uitkomst is, schiet niet in de verdediging maar blijf op een beheerste wijze communiceren. We kunnen het nu eenmaal niet altijd met elkaar eens zijn.
“Het opbouwende van de kritiek, bedenk je zelf”
Er is niets mis mee om elkaar op een opbouwende wijze feedback te geven. Je kunt het zelfs als ‘compliment’ zien, dat de persoon die feedback geeft, jou de moeite waard vindt om je niet maar te laten aan modderen. We zijn op de wereld om elkaar te helpen.
Zeker wanneer je hoog gevoelig bent, is het soms best lastig. Helemaal als je de lat (stelselmatig) erg hoog legt voor jezelf. Waak er vooral voor dat als je onder spanning staat, en dreigt burn-out te raken, dat je niet gaat piekeren en jezelf afkeurt. Geen erger stigma dan zelfstigma!
Denk ik oplossingen en kijk of je er samen uit kunt komen, vraag om tips en beoordeel of je hier ook verder mee kunt. Door de feedback op een positieve wijze te ontvangen, ontstaat er een win-win situatie.
Naast een (preventief) Re-Attach at Work traject, op het gebied van burn-out raken, kun je ook terecht voor coaching en een training sociale vaardigheden. Want al lijkt het allemaal gesneden koek, toch is het in de realiteit toch wel een heel ander verhaal. Jammer genoeg wordt er in het voortgezet onderwijs weinig tot niets gedaan met SoVa, terwijl voor veel mensen het prettig zou zijn om er op een andere wijze mee te leren omgaan, zodat bij de eerstvolgende keer dat je kritiek, of een compliment krijgt, je hierdoor niet van je stuk raakt. Neem vrijblijvend contact op en informeer naar de mogelijkheden.
Maak duidelijke afspraken met elkaar en kom deze ook na! Vertrouwen is makkelijker afgebroken dan opgebouwd. Vergeet daarnaast ook niet om objectief te blijven en dat je niet in het negatieve blijft hangen. Want je doet zoveel dingen juist wel goed, ga hierdoor niet twijfelen aan je kwaliteiten. Vind je het lastig om te reageren op feedback, is er niets mis mee om hierbij advies te vragen, te oefen in een rollenspel, en vraag jezelf af hoe jij kritiek op een ander geeft.
Tot slot is het natuurlijk ook nog een optie om je nog eens in sociale vaardigheden te verdiepen. Want naast kritiek ontvangen, zijn er nog een tal van zaken, zoals omgaan met waardering of iets bespreekbaar maken, wat niet altijd even gemakkelijk is om mee om te gaan.
ReAttach is een kortdurende interventiemethode die is gericht op het verwerken van informatie, emoties en gebeurtenissen. Tijdens de behandeling creëren we een status van rust en ontspanning en wordt het verwerken van meerdere zintuiglijke prikkels gestimuleerd, overtuigingen worden weg gehaald en behandeld. De cliënt worden nieuwe vaardigheden aangeleerd en geautomatiseerd. ReAttach is een milde maar heel effectieve therapie.